Gewoontedier, kruip uit die vacht!

Een wit konijn wordt uit een lege hoge hoed getoverd. Omdat het een erg groot konijn is, duurt de truc miljarden jaren lang. Helemaal aan het uiteinde van de dunne haartjes worden de mensenkinderen geboren. Zo zijn ze in staat om zich te verwonderen over de onmogelijke goocheltruc.

Maar naarmate ze ouder worden, kruipen ze steeds dieper weg in de konijnenvacht. En daar blijven ze zitten. Daar voelen ze zich zo lekker dat ze nooit meer in de dunne haartjes van de vacht durven klimmen.

Alleen filosofen begeven zich op de gevaarvolle reis naar de uiterste grens van de taal en van het bestaan. Sommigen van hen vallen weer naar beneden, maar anderen klampen zich aan het haar van de konijnenvacht vast en roepen naar alle mensen die diep in het zachte konijnenvel zitten en zich lekker met eten en drinken volproppen. “Geachte dames en heren,” zeggen ze, “we zweven in de lege ruimte!”

Maar niemand van de mensen in de vacht maakt zich druk over wat de filosofen roepen. “Bah wat een herrieschoppers,” zeggen ze. Dan praten ze gewoon weer verder. “Wil je me de boter even aangeven? Hoe hoog staan de aandelen vandaag? Wat kosten de tomaten? Heb je gehoord, dat Lady Di weer in verwachting is?”

Hoewel de filosofische vragen voor alle mensen van belang zijn, wordt niet iedereen filosoof. Om verschillende redenen zijn de meesten zo druk met het leven van alledag bezig, dat verwondering over het leven volledig naar de achtergrond wordt geschoven (ze kruipen diep weg in de konijnenvacht, gaan er lekker bij liggen en blijven daar hun hele leven lang).

Voor kinderen is de wereld, en alles wat er bestaat, iets nieuws, iets wat verbazing oproept. Voor volwassenen is dat niet het geval. De meeste volwassenen vinden de wereld iets heel gewoons. Op dat punt vormen de filosofen een eerzame uitzondering. Een filosoof heeft nooit echt aan de wereld kunnen wennen. Voor hem of haar heeft de wereld nog steeds iets ongerijmds, iets raadselachtigs en geheimzinnigs. Filosofen en kleine kinderen hebben dus een belangrijk eigenschap gemeen. Je zou kunnen zeggen dat een filosoof zijn leven lang net zo alert blijft als een klein kind.

Nu mag je kiezen, ben je een kind dat nog niet aan de wereld gewend is? Of ben je een filosoof die zweert dat je het nooit zult doen?

(passage uit De Wereld van Sofie, Jostein Gaarder)